ساختار آزمون آیلتس بخش لیستنینگ
بخش لیسنینگ (Listening) آزمون آیلتس یکی از چهار مهارت اصلی مورد ارزیابی در این آزمون بین‌المللی است که نقش بسیار مهمی در سنجش توانایی درک شنیداری زبان‌آموزان ایفا می‌کند. این بخش به گونه‌ای طراحی شده است که توانمندی داوطلب را در درک مفاهیم اصلی، جزئیات دقیق، نگرش و مقصود گویندگان، و همچنین دنبال‌کردن روند گفتگوها یا سخنرانی‌ها در موقعیت‌های مختلف روزمره و آکادمیک مورد سنجش قرار دهد. آزمون لیسنینگ به‌ویژه برای آن دسته از افرادی که قصد ادامه تحصیل، مهاجرت یا اشتغال در کشورهای انگلیسی‌زبان را دارند، اهمیت فراوانی دارد؛ چرا که مهارت شنیداری در چنین محیط‌هایی یکی از اساسی‌ترین ابزارهای ارتباطی به شمار می‌رود.
این بخش از آزمون، برای هر دو نوع آیلتس آکادمیک (Academic) و جنرال ترینینگ (General Training) یکسان است و شامل چهار بخش (Section) است که از مکالمات و مونولوگ‌های ضبط‌شده تشکیل شده‌اند. داوطلبان باید به‌صورت همزمان با پخش فایل صوتی، به سؤالات طراحی‌شده در دفترچه آزمون پاسخ دهند. فایل صوتی تنها یک بار پخش می‌شود و داوطلبان اجازه تکرار آن را ندارند؛ بنابراین تمرکز، مدیریت زمان، و آشنایی قبلی با انواع سؤالات و لهجه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
در مجموع، بخش لیسنینگ شامل 40 سؤال است که بر اساس میزان دشواری تدریجی تنظیم شده‌اند؛ بدین صورت که بخش اول ساده‌ترین و بخش چهارم چالش‌برانگیزترین قسمت آزمون محسوب می‌شود. موضوعات مطرح‌شده در این بخش می‌توانند شامل مکالمه‌های غیررسمی روزمره، گفت‌وگوهای نیمه‌رسمی در محیط‌های خدماتی، و نیز سخنرانی‌ها یا مباحث دانشگاهی باشند. لهجه‌های گوناگون بومی انگلیسی مانند بریتانیایی، استرالیایی، نیوزیلندی و آمریکایی نیز در فایل‌های صوتی استفاده می‌شود تا توانایی داوطلب در درک طیف متنوعی از تلفظ‌ها و سبک‌های گفتاری سنجیده شود.
در نهایت، موفقیت در بخش لیسنینگ آیلتس نه‌تنها مستلزم دانش زبانی مناسب، بلکه نیازمند تمرین مداوم، آشنایی با تکنیک‌های پاسخ‌دهی، و توانایی تحلیل و پیش‌بینی محتوا در هنگام شنیدن است.
بخش لیستنینگ آیلتس چند قسمت دارد؟
بخش لیسنینگ آزمون آیلتس یکی از کلیدی‌ترین بخش‌های این آزمون است که به‌طور دقیق مهارت داوطلب در درک شنیداری را در موقعیت‌های مختلف و با لهجه‌های گوناگون انگلیسی ارزیابی می‌کند. این بخش شامل ۴ قسمت (Section) است که هر قسمت ساختار و ویژگی‌های خاص خود را دارد و در مجموع حدود ۳۰ دقیقه زمان برای گوش دادن به فایل‌های صوتی و ۱۰ دقیقه اضافه برای انتقال پاسخ‌ها به پاسخ‌نامه (در نسخه کتبی) در نظر گرفته شده است. در نسخه کامپیوتری (Computer-delivered)، این ۱۰ دقیقه اضافی وجود ندارد و داوطلب باید پاسخ‌ها را همزمان وارد کند.
Section 1 – مکالمه اجتماعی روزمره
این بخش معمولاً ساده‌ترین قسمت لیسنینگ است و شامل یک مکالمه بین دو نفر در یک موقعیت اجتماعی یا خدماتی واقعی می‌شود. مثال‌هایی از این موقعیت‌ها شامل رزرو اتاق در هتل، ثبت‌نام در باشگاه، وقت گرفتن از مطب پزشک یا پرس‌وجو درباره خدمات یک شرکت است.
ویژگی‌ها:
زبان ساده و شفاف
تمرکز بر اطلاعات واقعی و کاربردی (مثل آدرس، شماره تماس، تاریخ‌ها و قیمت‌ها)
مناسب برای گرم‌شدن ذهن داوطلب
Section 2 – تک‌گویی غیرآکادمیک
در این بخش، شما به یک مونولوگ گوش می‌دهید که موضوع آن اجتماعی، توصیفی یا اطلاعاتی است، اما آکادمیک نیست. به‌عنوان مثال، ممکن است فردی درباره امکانات یک مرکز فرهنگی، روند کاری در یک اداره، یا برنامه‌های یک رویداد صحبت کند.
ویژگی‌ها:
فاقد مکالمه؛ فقط یک نفر صحبت می‌کند
تمرکز بیشتر بر سازماندهی و دنبال‌کردن اطلاعات
گاهی شامل نقشه‌خوانی یا تصویرسازی ذهنی می‌شود
Section 3 – مکالمه آکادمیک بین چند نفر
در این قسمت که دشواری آن نسبت به بخش‌های قبل بیشتر است، شما با گفت‌وگویی بین دو یا چند نفر مواجه می‌شوید که در زمینه‌ای نیمه‌دانشگاهی یا دانشگاهی صورت می‌گیرد. مثلاً ممکن است دو دانشجو درباره پروژه‌ای صحبت کنند یا با استادشان درباره یک تحقیق تبادل نظر کنند.
ویژگی‌ها:
پیچیدگی بالاتر در ساختار و واژگان
حضور چند گوینده با سبک‌های گفتاری متفاوت
توانایی تشخیص گوینده و دنبال‌کردن دیدگاه‌ها اهمیت دارد
Section 4 – سخنرانی آکادمیک
این بخش پیشرفته‌ترین قسمت آزمون لیسنینگ است. شما به یک مونولوگ آکادمیک گوش می‌دهید، مثل بخشی از یک کلاس دانشگاهی، کنفرانس علمی یا ارائه پژوهشی.
ویژگی‌ها:
بدون مکالمه؛ فقط یک گوینده
واژگان تخصصی‌تر و ساختار جمله پیچیده‌تر
نیاز به درک ایده‌های اصلی، مثال‌ها، و ساختار منطقی متن
نمره دهی در بخش لیستنینگ آیلتس به چه گونه است؟
نمره‌دهی در بخش لیسنینگ آیلتس بر اساس تعداد پاسخ‌های درست از مجموع ۴۰ سؤال انجام می‌شود. به ازای هر پاسخ صحیح، یک نمره تعلق می‌گیرد و در پایان، نمره خام شما (یعنی تعداد پاسخ‌های صحیح) به نمره‌ای بین ۰ تا ۹ تبدیل می‌شود. این نمره نهایی همان Band Score است که در کارنامه درج می‌شود.
برای مثال، اگر شما به ۳۰ سؤال به‌درستی پاسخ دهید، نمره خام شما ۳۰ از ۴۰ خواهد بود. این نمره معمولاً معادل باند ۷.۰ در نظر گرفته می‌شود. به‌طور تقریبی:
اگر بین ۳۹ تا ۴۰ پاسخ درست داشته باشید، نمره شما ۹.۰ خواهد بود.
با ۳۷ تا ۳۸ پاسخ صحیح، نمره شما حدود ۸.۵ می‌شود.
۳۵ تا ۳۶ پاسخ درست معادل ۸.۰ است.
با حدود ۳۰ تا ۳۱ پاسخ صحیح نمره ۷.۰ به‌دست می‌آید.
اگر فقط ۲۳ تا ۲۵ سؤال را درست پاسخ دهید، نمره شما حدود ۶.۰ خواهد بود.
و در صورتی که تنها ۱۳ تا ۱۵ پاسخ درست داشته باشید، نمره‌تان در حدود ۴.۵ تا ۵.۰ تخمین زده می‌شود.
این مقیاس ممکن است در برخی آزمون‌ها کمی تغییر کند، اما به‌طور کلی سیستم نمره‌دهی آیلتس ثابت و استاندارد است و بر اساس عملکرد واقعی داوطلب سنجیده می‌شود.
بیشتر بدانید, معیارهای امتیازدهی در بخش لیسنینگ آیلتس
چگونه برای آزمون لیستنینگ آیلتس آماده شویم؟
آمادگی برای بخش لیسنینگ آزمون آیلتس نیازمند ترکیبی از تقویت مهارت شنیداری، آشنایی با ساختار آزمون، تمرین هدفمند و مدیریت زمان است. در ادامه راهنمایی جامع و کاربردی برای آماده‌سازی مؤثر ارائه می‌شود:
با ساختار آزمون به‌خوبی آشنا شوید
قبل از هر چیز باید دقیقاً بدانید که آزمون از چند بخش تشکیل شده، هر بخش چه نوع فایل صوتی دارد، چه نوع سؤالاتی مطرح می‌شود و سطح سختی چگونه افزایش می‌یابد. آشنایی با این موارد باعث می‌شود هنگام آزمون غافلگیر نشوید.
گوش دادن فعال (Active Listening) را تمرین کنید
گوش دادن به‌صورت منفعل کافی نیست. باید به‌طور فعال سعی کنید:
ایده‌های اصلی و جزئیات مهم را شناسایی کنید
تفاوت بین اطلاعات مستقیم و غیرمستقیم را تشخیص دهید
هدف و لحن گوینده را درک کنید
برای این کار میتوانید از منابعی مانند BBC Learning English، TED Talks، پادکست‌های آموزشی، مستندها و سخنرانی‌ها استفاده کنید.
بیشتر بدانید, شنیدن فعال (Active Listening) در یادگیری زبان انگلیسی
تمرین با تست‌های واقعی آیلتس
از نمونه تست‌های رسمی استفاده کنید تا با نوع سؤال‌ها و شیوه طرح آن‌ها آشنا شوید. منابع معتبر مثل:
کتاب Official IELTS Practice Materials
وب‌سایت British Council یا IDP
در حین تمرین:
فقط یک‌بار به فایل صوتی گوش کنید (مثل آزمون واقعی)
پاسخ‌ها را بررسی و تحلیل کنید
اشتباهات خود را یادداشت کنید و دلیل آن‌ها را بفهمید
یادگیری واژگان شنیداری و موضوعی
در لیسنینگ، لازم نیست واژگان پیشرفته و ادبی بدانید، اما باید با لغات کاربردی، واژگان موضوعی و اعداد و تاریخ‌ها آشنا باشید. واژگان مربوط به موضوعاتی مثل سلامت، تحصیل، محیط زیست، حمل‌ونقل، تجارت و فناوری بسیار رایج‌اند.
تقویت درک لهجه‌های مختلف انگلیسی
در آزمون آیلتس ممکن است لهجه‌های بریتیش، استرالیایی، نیوزیلندی و آمریکایی شنیده شود. گوش دادن به منابعی با لهجه‌های گوناگون کمک می‌کند که در روز آزمون دچار سردرگمی نشوید.
تمرین پیش‌بینی (Prediction)
قبل از پخش هر فایل صوتی، به سؤالات نگاه کنید و سعی کنید حدس بزنید:
موضوع صحبت چیست
چه نوع اطلاعاتی لازم است (عدد، نام، مکان و غیره)
جای خالی‌ها ممکن است با چه نوع واژگانی پر شوند
این مهارت در درک سریع‌تر و تمرکز بهتر هنگام شنیدن بسیار مؤثر است.
مدیریت زمان و یادداشت‌برداری مؤثر
چون فایل صوتی فقط یک بار پخش می‌شود، باید همزمان با شنیدن، اطلاعات مهم را یادداشت کنید. تمرین کنید که به‌سرعت نکات کلیدی را بنویسید و سپس بر اساس آن‌ها پاسخ دهید.
اشتباهات رایج را بشناسید
برخی خطاهای رایج در لیسنینگ عبارت‌اند از:
نشنیدن انتهای کلمات (s جمع، ed، etc.)
اشتباه در املای کلمات ساده
پاسخ دادن خارج از محدوده واژگان خواسته‌شده
حدس زدن بدون توجه به متن شنیده‌شده
تمرین زیاد و تحلیل دقیق پاسخ‌ها این خطاها را کاهش می‌دهد.\
مشاهده کتاب های Common Mistake at IELTS
شبیه‌سازی آزمون واقعی
در مراحل پایانی آمادگی، تست‌های لیسنینگ را در شرایط مشابه آزمون واقعی (بدون توقف، با زمان‌بندی، با تمرکز بالا) انجام دهید تا ذهن شما به شرایط آزمون عادت کند.
استفاده از کلاس‌ها و منابع تخصصی
اگر امکانش را دارید، شرکت در کلاس‌های تخصصی آیلتس، به‌ویژه زیر نظر مدرس با تجربه، می‌تواند سرعت یادگیری شما را افزایش دهد. همچنین در برخی مؤسسات، فایل‌های صوتی تحلیلی و تکنیک‌محور ارائه می‌شود که کمک بزرگی برای درک ساختار آزمون است.
مشاهده دوره های تخصصی آمادگی آزمون آیلتس
منابع معتبر برای تمرین لیستنینگ آیلتس
منابع رسمی و تخصصی آیلتس (مخصوص تمرین آزمون)
Cambridge IELTS Books (1–18)
مجموعه‌ای از تست‌های واقعی آیلتس همراه با فایل‌های صوتی و پاسخ‌نامه کامل.
پیشنهاد: از جلد ۱۰ به بعد استفاده کن، چون به فرمت جدیدتر آزمون نزدیک‌ترند.
مزیت: سؤالات کاملاً مشابه آزمون اصلی | دارای کلید و Transcript
Official IELTS Practice Materials (Vol. 1 & 2)
منتشرشده توسط مؤسسه‌های رسمی برگزارکننده آیلتس (British Council, IDP, Cambridge)
حاوی تمرین‌های لیسنینگ، ریدینگ، رایتینگ و اسپیکینگ همراه با تحلیل و پاسخ
IELTS Prep App (توسط British Council)
اپلیکیشن رسمی که شامل تمرین‌های متنوع، لیسنینگ و نکات آموزشی است.
رایگان | قابل استفاده روی موبایل | تمرین‌های کوتاه‌مدت روزانه
بیشتر بدانید
منابع تکمیلی برای تقویت مهارت شنیداری
BBC Learning English
سایت و اپلیکیشن بسیار مفید برای تمرین شنیداری با لهجه بریتیش.
برنامه‌هایی مثل "The English We Speak" و "6 Minute English" عالی برای درک سریع و واژگان موضوعی هستند.
TED Talks
سخنرانی‌های متنوع با لهجه‌های مختلف، مناسب برای تمرین بخش ۴ لیسنینگ (مونولوگ آکادمیک).
امکان دیدن Transcript | موضوعات متنوع و جذاب
Luke’s English Podcast
پادکستی حرفه‌ای با لهجه بریتیش، مناسب برای تقویت لیسنینگ عمومی و آشنا شدن با اصطلاحات طبیعی.
طنزآمیز، روان، و آموزشی | قابل استفاده در سطح متوسط به بالا
The IELTS Listening Test Channel (YouTube)
کانال‌های آموزشی در یوتیوب که تست‌های شبیه‌سازی‌شده آیلتس را با فایل صوتی و تایمر قرار داده‌اند.
محیط آزمونی را شبیه‌سازی می‌کند | مناسب برای تمرین روزانه
ابزارهای مکمل مفید
Dictionary Apps مثل Cambridge Dictionary یا Longman
برای چک‌کردن تلفظ صحیح کلمات شنیده‌شدهAudiobooks (کتاب‌های صوتی)
مناسب برای تقویت تمرکز شنیداری طولانی‌مدتNetflix (با زیرنویس انگلیسی)
فیلم‌ها و سریال‌ها با لهجه‌های مختلف، مخصوصاً مستندهایی با روایت‌های علمی یا خبری
آمادگی مؤثر برای لیسنینگ آیلتس ترکیبی از دانش، تکنیک و تمرین مداوم با منابع استاندارد است. اگر بخواهیم همه نکاتی که گفته شد را در چند خط خلاصه کنیم:
ساختار آزمون را دقیق بشناسید تا بدانید با چه نوع فایل‌های صوتی و سؤالاتی مواجه می‌شوید.
به‌صورت فعال گوش بدهید و صرفاً شنونده نباشید؛ بلکه سعی کنید مفهوم، لحن، و هدف گوینده را درک کنید.
با منابع رسمی تمرین کنید، مثل سری کتاب‌های Cambridge IELTS و فایل‌های صوتی رسمی.
مهارت شنیداری عمومی خود را تقویت کنید با استفاده از منابعی مثل BBC، TED، پادکست‌های آموزشی و فیلم‌ها.
به لهجه‌های مختلف عادت کنید چون در آزمون، فقط یک لهجه خاص وجود ندارد.
تکنیک‌هایی مثل پیش‌بینی، شناسایی کلمات کلیدی، و یادداشت‌برداری سریع را تمرین کنید.
تحلیل پاسخ‌های اشتباه را جدی بگیرید؛ اشتباهات تکراری معمولاً از ضعف تکنیکی هستند نه کمبود لغت.
اگر این مراحل را با نظم و استمرار دنبال کنید، رسیدن به نمره‌های بالایی مثل ۷، ۷.۵ یا حتی ۸ در لیسنینگ کاملاً ممکن است—even اگر در ابتدا مهارت شنیداری‌تان متوسط باشد.
مشاهده دوره های IELTS 5.0 IELTS 6.0 IELTS 7.0
- ۰۴/۰۴/۱۰